Een Piet Oudolf aan de muur, in plaats van in de tuin -Oudolfjaar 2014-

Piet Oudolf, 2012, ‘coloured pen and pen on tracing paper’. Bijschriften bij de tekeningen van  Oudolfs beplantingsplannen. Zoals er ook een omschrijving bij een Rembrandt hangt. Op 15 juli dit jaar opende de nieuwste en vierde vestiging van de prestigieuze, internationale gallery Hauser & Wirth in Somerset Engeland de deuren. Niet alleen de tuin is ontworpen door Piet Oudolf (70), aan de muur hingen als schilderijen zijn plantontwerpen.

Piet Oudolf, 2012, ‘coloured pen and pen on tracing paper’. Captions found next to the drawings of Oudolfs planting designs. Just like there is a caption for a Rembrandt. On the 15^th of July this year, the newest and fourth establishment of the prestigious international gallery Hauser & Wirth in Somerset England opened its doors. Not only the garden is designed by Piet Oudolf (69), also his plant designs hung on the walls like paintings. 

Het zal toch even vreemd geweest zijn, je werktekeningen tentoongesteld zien als schilderijen. Een vorm van abstracte kunst. Erkenning van zijn kunstenaarschap zegt Oudolf zelf in een interview in Vrij Nederland. De tentoonstelling van de tekeningen, waaronder die van de beplanting van de populaire Highline in New York, liep vooruit op de opening van de bijbehorende door Oudolf ontworpen buitenruimte op 14 september. Het gallery complex bestaat uit een oude boerderij uit 1776 en hypermoderne nieuwe gebouwen. Het ziet er prachtig uit op foto’s. Dat wordt toch echt over een paar jaar een reis naar Engeland. De verwachtingen zijn hoog gespannen. Wordt dit een nieuwe Guggenheim? Somerset is de woonplaats van de eigenaren van de gallery’s.

It must have felt weird; to see your own work designs being displayed like paintings. It’s a form of abstract art. Acknowledgement of his artistry is stated by Oudolf himself in an interview with ‘Vrij Nederland’. The exhibition of his drawings, under which the drawing of the highly popular Highline in New York, was in advance of the opening of the associated outdoor area designed by Oudolf, which opened the 14^th of September. The gallery complex consists of an old farm from 1776 and some hypermodern buildings. It looks amazing on the pictures. That will be a trip to England in a couple of years. The expectations are high: Will this be the new Guggenheim? Somerset is the living place of the owners of the gallery’s.

Oudolf (foto afkomstig van pinterest.)

Als je de Amerikaanse artikelen leest over Oudolf, wordt duidelijk dat ze superlatieven te kort komen: ‘Leader of the New Perennial movement’ en ‘Legend’.  Zijn lengte, wapperende grijze haren en bijna filmsterachtige uitstraling dragen waarschijnlijk bij aan de mythevorming. Hij wordt dan ook al lang niet meer als een landschapsarchitect of beplantingsontwerper gezien. De New York Times noemt Oudolf een hedendaagse kunstenaar, in een adem met onder andere Andy Warhol.

If you read American articles about Oudolf, it becomes clear that they are short of superlatives: ‘Leader of the new Perennial movement’ and ‘Legend’. His length, waving grey hairs and movie star like appearance help the forming of his myth. He is not just perceived as a landscape architect or planting designer anymore. The New York Times called Oudolf the modern day artist, in one breathe with for example Andy Warhol.

Piet Oudolf documentary teaser from Thomas Piper on Vimeo.

Ondertussen reist de Amerikaan Thomas Piper, maker van prijswinnende documentaires tussen de tuinen en parken heen en weer om Piet Oudolf en diens werk te filmen.  Ook zijn er tijdcamera’s geplaatst in een aantal tuinen die met regelmaat opnames maken. De documentaire ‘Fall, Winter, Spring, Summer, Fall’ waaraan hij werkt,  heeft Oudolf als onderwerp en portretteert hem als kunstenaar. Piper: “Ik film hedendaagse kunstenaars, die een bijdrage leveren aan de Amerikaanse kunstontwikkeling. Nadat ik zag hoe Piet op een intuïtieve manier tekent in zijn atelier herkende ik de kunstenaar in hem. In de tuinen onderga je de magie van een kunstwerk. Piet is erg open over zijn werk, maar de film gaat niet uitleggen hoe zijn werk tot stand komt. Het zal wel mensen inspireren om zo te tuinieren.” In de film krijgt vooral Oudolf het woord. “Ik werk zo min mogelijk met derden als historici en een voice-over,” aldus Piper. Het moment van verschijning hangt af van fundraising. Piper is bezig met filmen, maar het totaal benodigde budget is er nog niet. Wie wil bijdragen vindt informatie bij de productiemaatschappij Checkerboard. In de reeks zijn inmiddels 45 films verschenen.

In the meanwhile the American Thomas Piper, maker of award winning documentaries, is traveling from gardens to parks to film Piet Oudolf and his creations. Also some time cameras are placed in a couple of gardens which continuously record new footage. The documentary ‘Fall, Winter, Spring, Summer, Fall’ on which he is working, has Oudolf als subject and displays him as an artist. Piper: “I film modern day artists, who contribute to the American development of art. When I saw how Piet draws in an intuitive way in his studio I recognized the artist in him. In the gardens you undergo the magic of a piece of art. Piet is very open about his work, but the movie is not going to explain how his work is created. It will inspire people to start gardening”. In the movie especially Oudolf gets to speak. “I work as little as possible with third parties like historians or a voice-over,” states Piper. The moment of release depends on the fundraising. Piper is busy filming, but the required budget isn’t there yet. Who wants to contribute can find information at the production company Checkerboard. In this series 45 movies have already been created.

Privétuin Oudolf Hummelo september 2007

Het filmen van de tuinen is een heel goed idee, of je Oudolf nu wel of niet als kunstenaar beschouwt. De meningen over, of er zo iets als tuinkunst bestaat, zijn verdeeld. Gitta Luiten, voormalig directeur van de Mondriaan Stichting en eigenaar van de Prionatuinen, noemt het “hooguit toegepaste kunst.” Filmend kun je groen cultureel erfgoed vastleggen voor volgende generaties. Zoals ik al eerder schreef over de tuinen van Ineke Greve, is dat in Nederland echt een probleem. Een tuin behorend bij een bouwwerk wat een monumentale status krijgt, maakt kans op behoud door de overheid. In ons land zijn tuinen grotendeels afhankelijk van particulier initiatief. Een tuin is sowieso altijd in beweging, zelfs bij dezelfde eigenaar. Geteisterd door weer en wind vallen er planten uit of willen planten het simpelweg niet doen. Prachtige foto’s vertellen een verhaal maar bewegend beeld zal vast nog veel krachtiger zijn.

The filming of gardens is a very good idea, whether you perceive Oudolf as an artist or not. The opinions about whether something like ‘garden art’ exists differ. Gitta Luiten, ex-director of the ‘Mondriaan Stichting’ and the owner of the Prionatuinen, perceives it as “at best applied arts”. With filming you can record green cultural heritage for future generations. As I wrote earlier about the gardens of Ineke Greve, this is a major issue in the Netherlands. A garden connected to a building which receives a monumental status, has a chance of conservation by the government. In our country gardens are mainly dependent of private initiative. A garden is always changing, even under the same owner. Sometimes plants just can’t cope with the weather and the wind and don’t grow or die. Beautiful pictures tell a story but a moving image will be more powerful.

Oudolf reist de hele wereld over. Het grote enthousiasme in de Verenigde Staten is te danken aan de High Line in New York en The Lurie Garden in het Millenniumpark Chicago, een daktuin tussen de wolkenkrabbers. De beplanting staat in groot contrast met het omringende glas en staal. Washington wil niet achterblijven en heeft een ontwerpwedstrijd uitgeschreven voor een brug waar een park op komt.  Een Nederlandse architectencombinatie waarvan Piet Oudolf deel uitmaakt, behoorde tot de laatste vier geselecteerden. Onlangs viel de beslissing. Helaas, er komt geen Oudolf in Washington. Experts concluderen dat het succes van de Highline wél tot dit idee heeft geleid in Washington. In Engeland ontwierp hij de tuin bij de Serpentine Gallery. Ook hier een grote tegenstelling tussen de beplanting en de moderne architectuur.  Net als in Rotterdam, waar Oudolf Leuvehoofd voorzag van een nieuwe inrichting.

Oudolf travels around the entire world. The big enthusiasm in the United States is caused by the High Line in New York and The Lurie Garden in the Milleniumpark in Chicago, a roof garden in between all the sky scrapers. De garden is in big contrast to all the surrounding glass and steel. Washingon doesn’t want to stay behind and created a designing contest for a bridge for a park. A Dutch group of architects including Oudolf made it to the last four electives. Recently the decision was made; sadly there won’t be an Oudolf in Washington. Experts conclude that the success of the Highline did contribute to the chosen idea in Washington. In England Oudolf designed the garden attached to Serpentine Gallery. Here is also a great contrast between the garden and the modern architecture. Just as in Rotterdam, where Oudolf gave Leuvehoofd a new design.

Leuvehoofd Rotterdam juni 2014, uitzicht op de Erasmusbrug

Vanuit de hele wereld komen Oudolf fans naar Hummelo. Een jaar geleden stapten liefhebbers van zijn werk, werkzaam in de tuinarchitectuur uit onder meer Canada, Argentinië, Engeland en Australië, in een vliegtuig om in Nederland tuinen te bekijken waaronder als hoogtepunt die van hun idool. Via de facebookgroep Dutch Dreams wisselen ze foto’s, informatie en kennis uit aan een groeiende groep Oudolf of New Perennial fans. In veel landen wordt inmiddels volop geschreven over en geëxperimenteerd  met de New Perennial  Movement stijl met Oudolf als hun onbetwiste leider en inspirator.

From everywhere around the world Oudolf fans come to Hummelo. A year ago fans of his work took planes from Canada, Argentina, England and Australia among others to see the Dutch gardens which contained as highlight the work of their idol. Via the Facebook group ‘Dutch Dreams’ they exchange pictures, information and knowledge to a growing group of Oudolf or New Perennial fans. In many countries articles are being written about and is being experimented with the New Perennial Movement style with Oudolf as their clear leader and inspiration.

Ik bezocht de tuinen van Oudolf in 2007, de kwekerij was toen nog open. Ik heb dan ook een aantal typische Oudolfplanten in mijn tuin sindsdien, daar aangeschaft. De golvende hagen zo kenmerkend voor de structuur van de tuin destijds zijn er inmiddels niet meer. Problemen met de hagen waren de reden voor verwijdering. Ze zijn niet vervangen. Een voorbeeld dat door allerlei omstandigheden tuinen ook bij dezelfde eigenaar altijd aan verandering onderhevig zijn.

I visited Oudolfs gardens in 2007, the nursery wasn’t closed yet. Since then I have had a couple of Oudolfplants in my garden,
which I purchased there. The waving hedges so characteristic for the structure of the garden aren’t there anymore. Problems with the hedges were reason for removal. They haven’t been replaced. An example which shows that even under the same owner gardens can change because of external circumstances.

De tekeningen zijn weer van de muur. Ze hingen er tot begin oktober 2014. De tuin is sinds 14 september geopend. Ik zou zeggen: Engeland is dichterbij dan New York als je reisplannen maakt voor 2015! Informatie www.hauserwirthsomerset.com In het Máximapark in Utrecht is dit jaar de Vlinderhof geopend. Ontworpen door Oudolf en nog dichter bij huis. Ook een bezoek waard: Leuvehoofd in Rotterdam. Wie de tekeningen wil bekijken of een stukje Oudolf beplanting in zijn tuin wil aanleggen, ga naar www.oudolf.com Daar kun je de tekeningen als pdf downloaden en je favoriete stukje ontwerp opzoeken en kopiëren. (Oudolf stelt ze daarom ook beschikbaar, haal je favoriete stukje eruit is zijn advies.) Nu is het nog wachten op het moment dat de Nederlandse TV makers zich realiseren dat er toonaangevende Nederlandse ‘kunstenaars’ zijn buiten de muziek, sport, schilderkunst, toneel- en filmwereld die de moeite waard zijn om te portretteren. Het is toch redelijk idioot dat we het moeten hebben van een Amerikaanse productiemaatschappij.

The drawings are removed from the walls; they were there until October 2014. The garden has been opened since September 14. I would say: England is a lot closer than New York if you are making travel plans for 2015! Information can be found on www.hauserwirthsomerset.com. In the Máximapark in Utrecht the Vlinderhof is opened this year. Also designed by Oudolf and even closer to home. Also worth a visit: Leuvehoofd in Rotterdam. Who wants to see the drawings or wants to have a piece of Oudolf in his own garden should visit www.oudolf.com. There you can download the drawings as pdf files and look up your favorite piece of design and copy it. (Oudolf made them available, take your favorite piece out of them is his advice.) Now we have to wait until the Dutch television creaters realise that there are important Dutch artists outside of the music, sports, painting, theatre- and movieworld that are worth of portraying. It is a bit idiotic that we have to rely on an American filmmaker.