De kunst van het tuinenstruinen: open tuinen bewonderen

Heb je ook genoten? Een bezoekje gebracht aan één van de vele geopende tuinen in juni? Het is de open tuinen maand bij uitstek. Dit jaar was het nat, soms heel erg nat voor sommige tuinbezitters. Anderen hadden zelfs te maken met een stroom van ijs in hun tuin. Toch openden velen van hen moedig hun poorten, hekjes en deuren. Nauwlettend de weersberichten volgend, kreunend tijdens de vele regenbuien, steunend bij de invasie van naaktslakken, verpletterd door een windhoos. ‘Waarom doe ik dat toch, mijn tuin aan de inspecterende ogen van tuinbezoekers blootstellen?’, zullen ze gedacht hebben. Heb jij bewonderd, geprezen of aangemoedigd?

foto van de Kempenhof, bron website de Kempenhof. In het boek is het puur genieten van de fantastische foto’s van deze tuin.

Open tuinen in Zeeland

Afgelopen winter struinde ik door Zeeuwse tuinen. Niet letterlijk maar figuurlijk bladerend door het boek Een wandeling door Zeeuwse tuinen. Met foto’s van Marijke Heuff en geschreven door Florentine van Eeghen-Elias is een stuk Nederlandse tuingeschiedenis vastgelegd. Vier tuineigenaren slaan de handen ineen en starten met open tuindagen. Onduidelijk is of  tuinvedette Hetty Cox hieraan een bijdrage heeft geleverd. Zij struinde toen al door opengestelde Engelse tuinen. Sissinghurst was booming. (Ook ik bezocht medio jaren 70 als kind deze tuinen.) De Kempenhof van Madeleine van Bennekom is één van de vier tuinen. Zij volgde een tuincursus bij Hetty Cox en zij kwam regelmatig langs om haar visie op de borders en aanleg van Madeleine te geven. Misschien heeft Hetty haar aangemoedigd haar tuin voor publiek open te stellen. Het boek vertelt dat alles begon met het openstellen van de tuin van Corrie Poley ten bate van de Nispense kerk in 1977. Na een publicatie in Groei en bloei stijgt het aantal bezoekers fors. Ze vraagt haar tuinvriendinnen aan te sluiten om zo de drukte te spreiden. En zo staan zij aan de wieg van open tuinen in Nederland.

heerlijk struinen door een tuin met leden van Groei en bloei.

Perfectie leidt tot stress vooraf

De Zeeuwse tuinen staan bekend als perfect onderhouden. Dat geeft natuurlijk veel druk op de dames. De bezoekers worden steeds veeleisender schrijft een van hen. De open tuindagen leidden ertoe dat nieuw aangeschafte planten bij voorkeur in juni/juli bloeien. En dat is eigenlijk helemaal niet te bedoeling, de tuin is er natuurlijk vooral voor jezelf, zegt Corry van Slot ter Nisse.

Laura Dingemans legt de laatste hand aan een van de borders in het laantje van begeerte. in dit tuingedeelte vindt een nieuwe aanschaf altijd wel een plekje. Haar rechterhand Annie Crisp werkt hard mee om de tuinen op en top te krijgen voor de komende open tuindagen. foto met smartphone gemaakt.

Herkenbaar voor Laura Dingemans in Heerle. Als ik haar bezoek een paar dagen voor de open tuindagen van juni is ze hard aan het werk met man en tuinhulp Annie Crisp om de tuin zo mooi mogelijk te krijgen. Ze vertelt desgevraagd over haar minder leuke ervaringen met bezoekers. De tuinclub die klaagt als ze in mei op bezoek zijn dat er nog zo weinig in bloei staat. Dames die handen vol met bloemen plukken uit de zorgvuldig onderhouden borders: ‘hoe heet deze plant?’ zeggen ze als ze aan komen lopen.

Tijdens de open tuindagen bij Albert Tielens ligt een uitgerukte papaver op een bankje. Mogelijk was de dader geïnteresseerd in het zaad. De bollen zijn echter nog veel te groen, het zaad nog niet rijp. Achtergelaten, niemand heeft er iets aan. Dit gebeurt vaak, veel tuineigenaren die open dagen organiseren kunnen erover meepraten. Zelfs de beheerders van de hortus botanicus in Dublin klagen over vrouwelijke bezoekers die stekjes afscheuren en vlug in hun zak stoppen. Ze dragen bloemetjesjurken alsof het camouflagekleding is. Tommy Wieringa schrijft dit in een column afgelopen vrijdag. Dochters van zo’n tuinbezoeker leggen een herdenkingstuin aan met de zaden en stekken die ze uit de zakken van de jurken van hun overleden moeder schudden.

foto van papavers in de tuinen van Albert Tielens in Hoeven. foto gemaakt door Ruud slagmolen. Deze staan er gelukkig nog.

Duur?

Waarom gedragen ogenschijnlijk respectabele dames (en heren?) zich zo? Veel tuineigenaren delen graag als je erom vraagt of hebben zaad en plantjes in de verkoop voor kleine prijsjes. Ook zo[n gevoelig onderwerp; entree heffen. Ergens tussen de 3 en 4,50 euro ligt doorgaans de prijs, inclusief koffie en thee. Sommigen onder ons vinden dat veel en laten niet na dat luidkeels te melden. Een biertje op een Nederlands strand, twee uurtjes parkeerautomaat, nog geen uur in het centrum van A’dam en nog veel duurdere koffie op Schiphol, betalen we wel zonder problemen. Wie kijkt naar de prijzen van open tuinen in Engeland en Frankrijk ziet dat deze doorgaans een stuk hoger liggen. Tussen de 8 en de 11 euro lijkt daar normaal.

En dan zijn er ook nog tuinliefhebbers die meedoen aan lokale open tuindagen en de bezoekers ongevraagd binnen aan de koffie vinden.

Handdoekjes met sneeuwklokjes verdwijnen in Dordrecht van de wc bij Annie Fallinger, die zo vriendelijk is je daar gebruik van te laten maken. Terwijl ze de handdoekjes ook gewoon verkoopt voor een schappelijke prijs.

Desinteresse kun je ook meemaken. Zelf erger ik mij er altijd erg aan als je met een groepje op excursie bent en alle leden van het groepje om de beurt bij iedere plant aankondigen dat ze die ook hebben, dat hij het bij hen zo ontzettend goed doet, en waarmee ze de plant combineren. Luisteren naar wat de tuineigenaar te vertellen heeft, ho maar.

Gratis: Baron z’n Hof, schitterende border juli met geel. Zie mijn vorige blogpost…

Waar zijn we eigenlijk?

“We waren een kermisattractie geworden”, zegt Ton ter Linden in een interview, “vrouwen met naaldhakken die het gazon ruïneren.”

De bus van een bedrijfsuitje draait de oprit bij Laura Dingemans op. Over haar kasseitjes wiebelen vervolgens vrouwen op hoge hakken in mooie jurken zonder jas ondanks het weer. Als de rondleiding is begonnen, wordt duidelijk dat ze hele andere verwachtingen hadden. Tuinkamers hebben toch een plafond? De heren blijven achter en hangen ondertussen rond bij de bel bij de ingang, die ze regelmatig jolig luiden. In de schuur hebben ze alle kasten inmiddels geopend. Een tuinvriendin die bijen en vlinders voorop stelt in haar tuin had bezoekers die vanaf het garagepad een blik wierpen richting haar tuin en zich vervolgens demonstratief weer omkeerden. Ze hebben ongelijk, haar tuin is heel boeiend en er is overal iets te vinden en te kijken. Als je dat maar wil: kijken en open staan voor andere manieren van tuinieren dan aangeharkt.

Super reactie: een bedankje op facebook om te mogen genieten van andermans creatie.

Het open Tuinseizoen gaat nog even door, ook in het najaar, de wintermaanden en in het voorjaar zijn steeds meer tuinen te bezoeken. Verbaas je, verwonder je, stop met spiegelen naar je eigen tuin, dat is een stuk rustiger als je een kunstwerk bezoekt en geniet. Een paar simpele regels:

Luister naar wat de eigenaar te vertellen heeft, wees lief en aardig. Velen van hen vinden zichzelf geen professionals maar hebben gewoon een uit de hand gelopen hobby. Ook al hou je zelf niet van geel, dan kan je de kleur bij een ander nog wel bewonderen. Wees blij dat je welkom bent en het hekje open staat. Tot slot, vraag even om een stekje of zaadjes… Entree? Voor niks gaat alleen de zon op.

Gelukkig gedraagt het overgrote deel van alle bezoekers zich al zo. En genieten tuineigenaren juist van het openstellen van hun tuin en zijn ze al het harde werk weer vergeten tijdens de open dagen.

Bedankt opentuineigenaren voor jullie moed kritische gasten te ontvangen, jullie harde werk en dat we mee mogen genieten.

De tuinen van Laura Dingemans zijn nog tot november te bezoeken. Kijk op haar website voor alle info. Tielens heeft open weekend op 24 en 25 september a.s. en voor groepen op afspraak.

Vind een open tuin op bezoekmijntuin / opentuinen of ga direct terug naar home