Groene voornemens (deel 2): de makkelijke mini moestuin
Op 2 februari veldsla oogsten, ik weet nu dat het kan. En het is leuk! Frisse groene slablaadjes voor in de salade, vol met vitamines als ik de verpakking mag geloven. In ieder geval onbespoten, wat ik heel belangrijk vind. Je hebt er geen grote tuin voor nodig. Het kan gewoon in een grote pot bij de keukendeur.
Moestuinmix uitproberen?
Soms komt een telefoontje precies op het juiste moment, zonder dat de beller dat zelf weet. Terwijl ik nog aan het bijkomen was van een acute aanval van draaiduizeligheid ging mijn telefoon: “met Jan Hellings, van Helza hobbyzaden, ik kwam op je blog en vroeg mij af of jij onze moestuinmix zou willen uitproberen? Graag een eerlijke recensie.” En voor ik het wist, zaten we gezellig te praten over grond, zaadjes en moestuinieren in bakken. Het leven was gelijk weer gewoon, met beide benen terug op aarde. En door de eerste successen heb ik mij voorgenomen meer te gaan zaaien wat eetbaar is. Maar volgens Jan is het opkweken van bloemen en planten ook gemakkelijker in zijn grond. Uitproberen dus, ik stekte lavendel en zette ze in verschillende grondsoorten en ga kijken welke het beste wortelen.
Wel een fruittuin
Moestuinieren is niet zo mijn ding. Of moet ik zeggen was? Mijn aandacht ging vooral uit naar het omzetten van een al reeds aangelegde tuin naar mijn tuin! Vijverwater helder krijgen, et cetera. Kruiden kweekte ik wel, tijm redt zichzelf op zandgrond en achter in de tuin groeit fruit: herfstframbozen, een doornloze braam en Japanse wijnbes, de laatste ooit voor € 0,50 op een stekjesbeurs gekocht. Ik heb er nauwelijks omkijken naar, het doet het vanzelf, als je maar af en toe een beetje snoeit. Sterker nog, vogels helpen bij de verspreiding en de framboos houdt blijkbaar van de aanwezige tuingrond want deze vermenigvuldigt zich in een razend tempo. De wijnbes is ook erg decoratief. Zonder blaadjes in de winter vallen de fraai rood gekleurde, stekelige takken op. De vruchtjes plakken een beetje, daardoor zijn ze niet geliefd bij vogels.
Tegen heug en meug
Kwam mijn lichte aversie voor het kweken van doperwten en snijbonen door de moestuin van mijn opa, en vooral de opbrengst daarvan, in mijn kinderjaren? Ik was een kind dat alles wat groen is op een bord, haatte. Een Groningse logeerpartij bij mijn nichtjes herinner ik mij vooral omdat ik voor een bord spinazie moest blijven zitten van mijn oom. Thuis hoefde ik dat nooit, ik wilde dan ook alleen nog maar naar huis.Inmiddels weet ik uit ervaring dat het vanzelf goed komt, ik eet inmiddels alles wat groen is, zelfs spruitjes.
Mijn moeder zat zelf ook ooit voor een bord eten: ondervoed na de oorlog werd ze als achtjarige op de trein gezet richting een dorp bij Nijmegen. Ze belandde in het gezin van een onderwijzer. Moet je je voorstellen, geen idee waar je heen gaat, zelfs haar moeder wist het niet, denkt ze nu. Ze was de enige van hun gezin. Net bevrijd, acht jaar oud, en dan je huis uit weg bij je moeder. In de regio Den Haag waren de gevolgen van de hongerwinter enorm. Op het gezondheidscentrum was ze gewogen en te licht bevonden. Zij zat bij vreemde mensen voor een bord wat ze niet leeg kreeg, jaloers op de kinderen die in een boerengezin terechtgekomen waren en veel meer vrijheid hadden dan zij bij de onderwijzer met een moestuin. Ze heeft ons nooit gedwongen te eten en is zelf ook uiteindelijk alles gaan eten. Iets wat je zelf gekweekt hebt eten, is vaak gemakkelijker! Daarom is de mini moestuin ook een aanrader voor een kindertuintje.
De eerste resultaten: veldsla
De moestuinactie van een grote supermarktketen, bracht helaas weinig succes. De zaadjes kwamen wel uit, maar ze vervolgens verder opkweken wilde niet zo erg lukken. Hoe makkelijk is dat eigenlijk op zandgrond? Bij een tuinvriendin met dezelfde grond als ik zag ik haar resultaten in de moestuinbak op hoogte. Zij haalde speciale moestuingrond vertelde ze. Ook is het erg overzichtelijk. Kleinschalig, nooit zulke grote hoeveelheden van iets waardoor je het allemaal niet op krijgt. Zo ga ik het ook doen, besloot ik. De moestuin mix arriveerde in een doos bij mij thuis en wat direct opviel was het lage gewicht van de zakken: de grond is bijzonder luchtig van structuur. Jan legde uit: “er zit geen compost in. Dat klinkt in de loop van de tijd in waardoor de grond verdicht. Deze grond is vijf jaar te gebruiken!” Da’s lekker lang.
De eerste resultaten zijn bemoedigend. Ik zaaide Grote Noord-Hollandse veldsla en radijsjes laat in de herfst, volgens de verpakking iets te laat. Als ik geweten had dat december zo warm zou worden, had ik nog veel royaler gezaaid. Met een doorzichtige plastic zak eroverheen om warmte en vocht vast te houden en overvloedige regen tegen te gaan, kwamen de gewassen in razend tempo op. Veel sneller kiemden de zaden dan op de verpakking vermeld. Vooral de veldsla werd een succes, de radijsjes bleven aan de kleine kant. De paar vorstdagen gaven absoluut geen problemen en in januari kon ik beginnen met oogsten. Te dicht gezaaid, dat dan weer wel. Weer wat geleerd voor de volgende keer. En erbij zetten wat je gezaaid hebt, is ook reuze handig als je de blaadjes nog niet herkend. Ondanks dat het maken van goede voornemens geen zin zou hebben volgens een nieuwssite, arriveerden mijn groene voornemens in een aantal dozen besteld via internet.
Ik heb inmiddels een opstelling gemaakt klaar om te zaaien en een broeibak gekocht. Zo’n bak is ook reuze handig om bloemen in op te kweken, want een flowerjunkie blijf ik. Ik kocht een minikastje om kruiden en gestekte plantjes warm te houden en straks mijn binnen gezaaide plantjes af te harden. Gelukkig heb ik een goede tuinhulp die het sjouw en tilwerk voor me doet nu mijn armen het nog laten afweten. Zaaien, kijken naar wat kiemt en groeit. Van mijn groene voornemens heb ik dagelijks een portie vitaminen zelfs zonder dat het op mijn bord komt. Wordt vervolgd.
Waarom is de moestuinbak zo’n succes? Omdat het kleinschalig moestuineren mogelijk maakt, het gemakkelijk in te passen is in een kleine tuin (en op een balkon) én op een zonnige plek gezet kan worden, geïntegreerd in de tuin. Belangrijk voor succes. Een plaatsing dicht bij je huis zorgt ervoor dat je je inspanningen goed in de gaten kan houden, water kan geven indien nodig. Terwijl een moestuin vaak achterin een tuin wordt gesitueerd. Ook handig: het is gemakkelijk goede grond te gebruiken en je bent dus minder afhankelijk van je eigen grondsoort.
Tip: kies voor gemakkelijke groenten als je weinig ervaring hebt. Veldsla en radijsjes bijvoorbeeld. Succes zorgt voor het volhouden van groene voornemens!
Mijn volgende blogbericht verschijnt binnenkort en gaat over het zaaien van lathyrus.