Groene voornemens (1): kerstboom en meer… eruit

‘En toen was er licht’, de kerstboom is eruit, niks bijzonders zal je zeggen. Dit jaar wel. De top van de boom die minstens een jaar of twintig in onze voortuin stond, was dit jaar onze kerstboom. Ik schreef er vorig jaar al over. Te groot, te hoog, te breed, maar wel de nestplek van een stel tortelduiven. Afgelopen jaar werd de boom heel erg kaal onderin en dat trok langzaam naar boven. Ziek? Of vooral gebrek aan licht door de nabije, gemeentelijke sierperen die ook flink zijn doorgegroeid. Begin december was het zover. De boom werd in vroeg in de morgen gerooid en ging een tweede leven tegemoet als kerstboom. Ook alle omringende buren en mijn moeder hadden er plezier van. Zij gebruikten de takken voor kerststukken. Bijzonder fraai van kwaliteit, dik, met een zilveren gloed.

De illusie van kaarsvet

Wat een klein stukje leek, was een flinke twee meter hoge boom in huis. Heel bijzonder want de afgevallen dennenappels lieten een soort natuurlijke kaarsjes achter compleet met iets wat op kaarsvet leek. De opgedroogde hars zorgde voor dit effect. Een stapel takken van de boom ligt klaar voor als het toch nog mocht gaan vriezen. Met een naaldverlies wat geen naam mag hebben, was dit de sterkste, persoonlijkste en de meest memorabele boom ooit.

Het licht stroomt nu de voortuin en de kamer in. De achterblijvende planten halen opgelucht adem. Een hortensia kreeg een betere plek.  “De duiven vinden een nieuwe plaats voor hun nest”, verzekerde de hovenier me. Met de bomenrijkdom in dit deel van Hoeven zal het geen probleem zijn. Wanneer de boom precies geplant is, dat weet ik niet. Feit is wel dat er nooit rekening is gehouden met de afmetingen bij planten. Zo’n dichte, donkere boom op het zuidwesten is ook niet echt handig. Toch had hij lang ook de eerste meters vanaf de aarde een zekere schoonheid, waardoor de kap werd uitgesteld.

Foute aanplant

In deze tuin heb ik meer te maken met wat mijn voorgangers bedacht hebben… Daar zitten waardevolle stukken bij maar ook echte missers. Omdat ik het inmiddels meer dan vroeger moeilijk vind, gezonde struiken te verwijderen, laat ik soms iets te lang staan. Een ander heet hangijzer is een Skimmia van minstens 20 jaar oud. De plant heeft een enorme omvang bereikt en produceert ieder jaar een vracht lekker geurende bloemen. (los van de betekenis voor kerststukjes) Helaas staat de struik pal op het zuiden met bijna de hele dag zon. Gevolg: geel blad. En dat is niet fraai. De stukjes van de struik die schaduw krijgen van andere planten zijn wel groen. Deze struik is simpelweg verkeerd geplant. De grond is blijkbaar prima, want groeien wil ie wel. Het zal er dan toch van moeten komen, de struik verwijderen en er een echte zonneborder van maken. Gelukkig staan er nog meer (kleiner) in de tuin, dus ik raak de geur en de kerstboeketmogelijkheden niet kwijt. Aangemoedigd door het effect van het verwijderen van de kerstboom en de beslissing vorig voorjaar om de niet bloeiende camelia te verwijderen, is mijn goede voornemen dit jaar om af te rekenen met foute beslissingen van mijn voorgangers.

De zonneborder in De Veenhoop van Ton ter Linden, Foto Gert Tabak

Meidoorn

Toch adviseer ik je als je een bestaande tuin krijgt bij het betrekken van een nieuwe woning niet over één nacht ijs te gaan met het verwijderen van planten. Geef je zelf en de tuin minstens een jaar om echt te weten of je wel of niet van iets af wil… De schoonheid en bruikbaarheid van een plant of struik laten zich niet altijd direct zien. Soms is een flinke snoeibeurt of zorgen voor betere buurplanten de juiste oplossing. Een volledig vernieuwde tuin heeft heel veel tijd nodig tot wasdom te komen en te groeien in schoonheid. Het kan dus juist een enorme rijkdom zijn om oudere beplanting aan te treffen.

Kenmerken meidoorn

In Woerden stond in onze voortuin een meidoorn die de bouw van de huizen had overleefd en bewust gespaard was. De volwassen boom was rijk in bloei en bessen, maar trok ook allerlei vogels aan, waaronder een bonte specht. Balancerend op een stellage, de ramen schilderend, genoot ik van de aanblik van de hamerende specht op ooghoogte. In de spletenvormende bast van een meidoorn huizen vele kleine insecten. Een moment van volmaakt tuingeluk.

Lees ook mijn column op de website Tuinenstruinen over de Tuintrends 2016