Herfst: Symphonica in Rosso
De een nog mooier dan de ander, online dwarrelen de herfstfoto’s als blaadjes over mijn scherm. Van bomen, paddenstoelen en de laatste bloeiende vaste planten. “Je moet ‘ns komen kijken naar onze boom”, zegt mijn vriendin, “zo rood is ie nog nooit geweest.” Ze hebben hun tuin een ‘make-over’ gegeven, de boom bleef. Als beloning trakteert de Esdoorn op een knalrode finale. Het lijkt wel of ze de verfkwast hebben gepakt, zo onwerkelijk sprookjesachtig rood is de boom.
Het waarom van oranje, geel en roodtinten
Waarom verkleuren bladeren eigenlijk? Weet je nog, de biologielessen op school, of even je geheugen opfrissen? Lees de uitleg op de website van Willem Wever.
Maar waarom wordt de ene boom geel/oranje en de ander rood? Artis legt uit: “na het afbreken van de groene kleurstof waarvan onderdelen worden opgeslagen in de stam en wortels gaan de andere pigmenten in het blad domineren. Als er vooral kleurstoffen uit de groep van de carotenen (bekend van wortel en eidooier) aanwezig zijn, krijg je gele en oranje kleuren. Bij de kleurstofgroep anthocyanen overheersen de rode kleuren.”
Herfstverkleuring esdoorn in oranje/geeltinten
De esdoorn (Acer) van mijn vriendin is duidelijk van de laatste soort: overdadig gevuld met de ‘anthocyanen’, om bij Borsato te blijven: Vandaag is rood, de kleur van mijn lippen én boom.
Ook mijn eigen esdoorn is van deze soort, maar iets minder rood. Als het herfst is, ben ik altijd blij dat er uitheemse bomen uit Azië en Noord-Amerika zijn ingevoerd. Ze zorgen voor de meest uitbundige herfstverkleuringen. Japan in de herfst, het moet geweldig zijn, het staat op mijn ‘Wishlist’. De Japanse tuin in Den Haag ging niet voor niets een paar weken open. In het Aziatische gedeelte van het Arboretum Oudenbosch was het ook genieten van de herfst:
Amberbomen hebben alle kleuren in huis
De Liquidambar styraciflua oftewel de amberboom (amber=gom, styraciflua=vloeibaar) is afkomstig uit Amerika en wordt al zo’n 350 jaar in ons land aangeplant. In Amerika wordt uit de bast het ingrediënt voor kauwgom gewonnen. De langzame groeier kan in een warm, zonnig klimaat zo’n vijftig meter hoog worden, bij ons blijft de boom steken tussen de 15 en 25 meter. In de herfst blijkt dat deze schoonheid beide kleurgroepen in huis heeft, want alle mogelijke herfsttinten zijn in de bladeren te vinden.
De schoonheid zit niet alleen in de herfstverkleuring, maar ook in de bast. Hoe ouder de boom, hoe mooier de bast met kurkachtige groeven. Heb je geen ruimte voor zo’n grote boom, dan kun je de Liquidambar styraciflua ‘Gum Ball’ (kauwgombal!) aanplanten, een amberboom op stam met een compacte, bolvormige kroon. Omdat de boom tot mijn favorieten behoort, heb ik inmiddels beide versies geplant.
Mijn hele week stond in het teken van de kleur rood. Blogster Arina Arendse “Hof van Jaantje” kwam op bezoek met haar man en bracht zaad van de rode melde en een zak van haar rode appeltjes mee… Superleuk. Hoop snel weer mezelf te kunnen vervoeren om haar tuin te kunnen zien.
Rode melde en Zonnehoed, foto Arina Arendse, Hof van Jaantje
Ook rood: de herfstframbozen die een fruitwildernis hebben gemaakt van het achterste gedeelte van mijn tuin. De merels hebben er geen bezwaar tegen. Ook de logerende gerbils (woestijnmuizen) eten nog steeds mee.
En tot slot de appeltjes van mijn sierappelboom: Malus Red Sentinel, stevig en heel erg geschikt voor kerstdecoraties.
Oh help, het is alweer bijna november, nog even en dan begint het weer, de lange ‘commerciële’ aanloop naar de kerstdagen… Laten we met een mooie week qua weer in het vooruitzicht vooral nog genieten van dit seizoen: herfst. Laat ze maar komen, die herfstblaadjesplaatjes!
Volg me op facebook of ga direct terug naar home