Vleugellam: de tuin als troost

Met twee ijszakken op mijn schouders achterover hangend in een tuinstoel probeer ik te overleven. Hoog in de lucht op dat moment een vliegtuig met mijn oudste zoon er in op weg met vrienden naar Indonesië. De jongste stapte een week of zes later in een vliegtuig voor vijf maanden studie in Seoel Zuid-Korea. Uitgevlogen, waren ze al enige tijd, op kamers voor hun studie.

Uitvliegen

Urenlang kijk en luister ik naar mijn tuin. Met mijn gedachten bij mijn zoon in de lucht, valt het gekwetter van een merelpaar op. Ze zitten in de boom naast me en moedigen, zie ik een jong aan om uit te vliegen. Na aanhoudend geschetter is het zover. Een jonge merel waagt de sprong in het diepe en vliegt vlak langs me heen. De vlucht eindigt halverwege in de Veronicastrum. Het was te moeilijk om hoogte te houden. Na een korte pauze gaat de vlucht verder naar een betere rustplek op de schutting. Daar krijgt hij of zij als beloning te eten van ma merel. Pa is inmiddels op de nok van het dak neergestreken om tevreden aan het avondlied te beginnen. Kinderen het nest uit, het schiet op. Het jonge dier hoort zijn stem en probeert zijn vader te bereiken. Dat lukt na een aantal pogingen. Het valt niet mee om op je eerste dag zo hoog te vliegen. Ik was een stille, vleugellamme getuige. Oh, wat snak ik er naar mijn armen te spreiden.

Frozen

Ik hik er al een tijdje tegenaan… hoe vertel ik op mijn blog dat de zomer van 2015 volkomen anders verliep dan ik me had voorgesteld. Wat zei John Lennon ook alweer? “Life is what happens, while you’re busy making other plans.” (vert:Leven is wat er gebeurt, terwijl je andere plannen aan het maken ben.) Geen open tuinen bezoeken, bergpaden verkennen, tuinmensen spreken en nog veel meer leuke dingen, maar hangen, liggen en zitten in mijn eigen tuin en huis.

In februari ontwikkelde ik na een jaar van klachten opeens een ‘frozen shoulder’. Een uitermate vervelende, langdurige, invaliderende en zeer pijnlijke aandoening waardoor mijn leven behoorlijk op zijn kop is gezet. Alles wat je normaal in vijf minuten doet, lukt niet meer of duurt vier keer zo lang. Tuinieren werd ‘slow gardening’. En een aantal maanden helemaal geen gardening. De witte roos tegen het hek bleef ongesnoeid, maar bloeide uitbundig. De herfstframbozen, niet kortgeknipt, kregen zijtakjes waaraan in juni vruchten verschijnen alleen wat kleiner dan normaal. Nu in september leveren talloze jonge uitlopers een berg mooie vruchtjes. De tuin redt zich wel zonder mij, maar ik niet zonder mijn tuin.

Een slapende hommel hangt in de witte zonnehoed terwijl de zon ondergaat.

Nu ik er alleen in kon zitten en kleine rondjes wandelen, had ik eindeloos veel tijd de plantontwikkeling en het dierenleven te bestuderen. Ik voel me bijna Midas Dekker. Voor het eerst neem ik een kolibrievlinder waar. Ik zie de diverse soorten hommels foerageren, slapen en schuilen voor regen. De kikkers blijken te weten waar vliegende mieren het luchtruim kiezen. Hoe doen ze dat toch? Ik herken het geluid van de vleugels van een duif die overvliegt. Achterover hangend in mijn tuinstoel zie ik hoeveel vlinders en hommels de bloeiende Catalpa bezoeken. De zwaluwen hoog in de lucht nam ik in Hoeven nog nooit eerder waar en de roofvogels cirkelen nog hoger hun rondjes.

Kikker op weg naar uitvliegende mieren in de border. Onder mijn stoel door.

Terwijl we sporten, werken en ons netwerk onderhouden, gebeuren er eindeloos veel wondertjes in de tuin die onopgemerkt blijven, weet ik nu.

De A van acceptatie

Een frozen shoulder vraagt om veel geduld. De A van acceptatie zweeft danig op en neer. Het gaat me slecht af. Ik kan niets doen om mijn herstel te bevorderen behalve me rustig houden. Ik had niets kunnen doen om het te voorkomen. Het verloop kan anderhalf tot drie jaar of langer in beslag nemen en beïnvloeden kan ik het niet. Ik hoef niet moedig te ‘vechten’, ik ga er niet dood aan en het gaat in 90% van de gevallen weer over. Er zijn heel veel ergere dingen dus, dat weet en realiseer ik me ook wel en ik spreek mezelf regelmatig vermanend toe. Maar toch ben ik verdrietig, boos, bang, af en toe radeloos en hulpeloos. Waarom? Omdat ik al eerder een jaar of vier niks kon? Omdat de jaren zo hard doorgaan… omdat ik snak naar uitvliegen waar ook heen?

Social media

Op facebook zie ik caravans in en weer uitgepakt worden, ’s morgens krijg ik de melding dat ik weer een groenevenement mis. Maar dankzij facebook wandel ik toch door open tuinen en verbaas me over mooie dingen. Dank aan iedereen die de moeite neemt deze foto’s te delen.

Ondertussen protesteert mijn andere schouder heftig tegen de overbelasting. Die ook ontzien dus. Ik voel me armloos en irriteer me aan het theezakje met daarop de tekst ‘Pluk de dag’. Het is lastig plukken zonder armen. Lastig, eten, drinken, aankleden, tuinieren, werken en schrijven, ik word vrienden met Dragon Speech. Je hebt je armen nodig om om je geliefden heen te slaan en muggen van je af. Je om te rollen, juichen, snoeien, in de zee te springen, dansen, ga zo maar door. Wandelen, fietsen, autorijden, staan en lopen, je gebruikt overal je schouders voor. Op het diepste punt overwoog ik de aanplant van een medicinale wietplantage en de oogst van morfine uit mijn slaapbollen. Kon ik maar net als de egels me oprollen voor een winterslaap, stekels naar buiten.

Hoe mooi zijn de uitgebloeide geraniums.

De beste afleiding voor de spoken in mijn hoofd is mijn tuin. Eindeloos denk ik na over nieuwe beplantingscombinaties, kleurideeën, buig ik me over een bollenplan. Nog nooit had ik eind augustus al bollen in huis. Ik slaag er weer in met één arm wat te tuinieren. Een paar minuten wroeten met die ene hand is het beste medicijn om een malend hoofd even tot stilstand te krijgen. Hoe belangrijk is je eigen stukje natuur bij huis. Ik fotografeer, kijk, luister, voel en ervaar de schoonheid van planten, de bewoners van mijn stukje land, de kracht van de natuur en ga er maar vanuit dat die kracht van groei en helen ook in míjn natuur zit.

Stekelnootje en de dwergvorm van vrouwenmantel prachtig na een regenbui.

En terwijl dit stuk klaar stond voor publicatie op mijn blog dinsdag dacht ik even dat het voorbij was toen ik een acute aanval van draaiduizeligheid kreeg zittend met een kopje thee aan de ontbijttafel, mogelijk veroorzaakt door een infectie op het evenwichtsorgaan. En dan is het overduidelijk: ondanks een ‘frozen shoulder’ proberen de dag plukken. Want je weet het maar nooit en het leven blijft de moeite waard.

Volgende keer weer een ‘gewoon’ blogbericht.