Jakobstuin, avond, nacht en ochtend….wat een plek om te slapen! (Gesloten!!!)

Heb ik iets gemist? Waar is dat? Lezend in een reisverslag van de Canadees Tony Spencer zag ik voor het eerst de adembenemende foto’s van Jakobstuin in Friesland. Onderdeel van Bed and Breakfast de Coulisse. Dat laatste is een verwijzing naar het omringende Friese landschap, het eerste, Jakob, lijkt mij logisch, een verwijzing naar Jaap de gastheer in deze B&B. Al bezocht door een internationale tuingroep onder leiding van Noël Kingsbury en ik had er nog niet eens van gehoord! Nou zijn er gelukkig genoeg groene redenen om af te reizen naar Friesland. Dus toen ik een tweedaagse tuinentrip naar het noorden had gepland, verzond ik snel een mailtje naar Jaap. En gelukkig, er was op de gewenste nacht nog plek in de herberg. Een bijzondere tuin én je kunt er overnachten: mooier kan niet.

Na een hele warme zomerdag kwam ik na twee tuinbezoeken en interviews wat later dan de oorspronkelijke planning de oprit op. Direct schoot er een wezelachtig dier voor de auto langs. Mais op het land, daar willen ze nog weleens in zitten. Jaap ontvangt me hartelijk. We lopen onder de pruimenboom door, die een berg vruchten laat vallen op het pad. De auto daar parkeren is even geen aanrader. Mijn koffer belandt in een heerlijke grote kamer, apart een ruimte met keuken en ontbijttafel, een soort apartementje, heel sfeervol ingericht in rustige tinten, met natuurlijk een boeketje uit de tuin. Alleen voor de kamer al een 10! Tuintijdschriften in de kamer, op weg naar de badkamer in de gang vind je een kast vol met tuinboeken….

Op de voorgrond de eenjarige kattesnor en verbena bonariensis (tweejarig)

Ik had al een blik kunnen werpen op de bloemenpracht langs de inrit en herkende de beelden uit het artikel en van facebook. Het is niet een tuin in de traditionele zin van het woord; het huis omringend… Het grootste gedeelte van de tuin ligt voor het huis; de in vakken verdeelde lap grond, om precies te zijn acht, met borders voor het huis, links van de oprit, rechts van de oprit een moestuin en een grote kas, waar Jaap tuingroepen in kan ontvangen. De moestuin is het terrein van zijn vrouw. Achter het huis een weide, met bijenkorven. Jaap is bezig om hier een natuurlijke bloemen/grassenweide te ontwikkelen. Naar het geheim hoe je dat doet, is hij nog op zoek. “Jammer dat Oudolf zo zwijgzaam is over dat soort dingen.” (Inmiddels heeft Piet Oudolf gereageerd via facebook: “Ik ben een open boek, wat wil je weten…” De vraag en het antwoord vind je onderaan dit blog. Dank Piet Oudolf voor meelezen en antwoord.) Rondom het huis een zee aan felblauwe hortensia’s.

Rechts van de oprit bij binnenkomst.. moestuin, tuinkas en kweekbedden

Voor de zon ondergaat, duik ik de tuin in met mijn camera. Plaatjes schieten van adembenemende kleuren, grassen en vormen. Jaap is ook met zijn fototoestel in de tuin. En natuurlijk vraag ik hem naar het hoe en waarom van zijn creatie. “Ik wist niets van een tuin. Een vriend nam mij mee naar de tuinen van Ton ter Linden in Ruinen. Zoiets had ik nog nooit gezien.” Jaap was overweldigd en gegrepen door wat hij zag, kocht tuinboeken, noteerde de namen van planten en ging daarmee naar tuincentra, die de planten natuurlijk niet hadden. Zo kwam hij bij kwekers terecht en ging zijn ontdekkingstocht verder naar Henk Gerritsen en Piet Oudolf. “Ode aan de Dutchwave”, zo noemt hij zijn tuin. “Dit is Henk Gerritsen, zijn All American tuin stond model voor de looplijnen. Dit typisch Oudolf en dat Ton ter Linden. Maar als ik vijftien jaar eerder gegrepen was door het tuinvirus dan was het misschien een Elisabeth Lestrieux geworden”, zegt hij. De boeken van Lestrieux staan ook in de boekenkast….. De tuin heeft inmiddels in een Frans tuinblad gestaan en dat brengt ook Franse tuinliefhebbers naar het noorden.

Ochtend in Jakobstuin op een zomerdag in juli. Een kleurrijk deel van de tuin door het gebruik van felle kleuren.

Als we verder dwalen naar achteren valt op dat het kleurrijkste gedeelte van de tuin aan de kant van het huis is. Het middelste gedeelte veel grassen bevat en het achterste gedeelte uit hoge, transparante planten met zachtere kleuren. Veel Verbena Bonariensis, teveel volgens Jaap, het is minder transparant dan de bedoeling is.

Blik vanuit het huis richting de bloemenborders. Het is geen rechte lijn maar ietwat slingerend naar achter zodat niet alles in één keer is te overzien. Inspiratie voor de looplijnen:tuinen van Henk Gerritsen.

De aanleg van de tuin is organisch gegaan. Iedere keer een nieuw stuk toevoegen, gras weghalen en omspitten. De verhogingen aan de zijkanten en achterin zijn mede ontstaan door de grasplaggen die er neergelegd zijn. het geeft een mooi effect en de mogelijkheid net iets hoger te staan en zo op de plantengroepen te kijken. Iedere tuinman of vrouw ziet de onvolkomenheden in zijn eigen tuin, zo ook Jaap. Als we bij de Verbena staan, ziet hij wat nog niet is, hoe het moet zijn, te veel planten, gebrek aan water, terwijl ik geniet van het feest aan kleur en vorm voor mijn ogen….. Dat is toch altijd een voordeel als bezoeker; je hoeft slechts te genieten.

Als het te donker wordt, zoek ik mijn bed op. ’s Morgens wacht mij een heerlijk ontbijt. Maar voor ik daar aan begin, eerst de tuin in om het ochtendlicht te vangen. Het is moeilijk om deze prachtige tuin te verlaten. Er is in korte tijd veel moois gecreëerd, met dank aan de Dutch Wave, de kwekers die het met hun planten mogelijk maken en de vriend die Jaap meenam naar de tuinen van Ton ter Linden in Ruinen.

Zelf zien? Slapen in deze prachtige tuin? Kijk op de website…. waar je ook alle informatie over Jakobstuin vindt. Een echte vierseizoentuin, tussen New Perennial en Priairie zoals Jaap zelf schrijft op zijn website…en dat gewoon in Friesland.

Update 11 augustus 2020: Jaap en Maria zijn verhuisd. De Bed and Breakfast en de tuin gesloten. Helaas niet meer te bezoeken en slapen gaat er dus ook niet meer.

 Vraag Jaap via facebook naar aanleiding van reactie Oudolf: Beste Piet Oudolf ik zou graag willen weten hoe te werk is gegaan bij het omtoveren van het vroegere kwekerijgedeelte naar de huidige meadow. Ik heb er wel al iets over gelezen van Noel Kingsbury en ik weet dat Jasper Helmantel er bij betrokken is geweest en een zaadmengsel heeft gezaaid met o.a. inheemse grassen maar eigenlijk richt zich de vraag op het onderhoud. Wordt er b.v. een maaibeleid op na gehouden zoals bij een bloemenweide. Zoja wanneer, en hoe zit dat dan met de vaste planten? Daar ben ik heel nieuwsgierig naar.

• 

  Piet Oudolf Beste Jaap, Om te beginnen hebben we de grond waar de verkoopbedden waren bewerkt en er grond aan toegevoegd omdat het wat laag lag. Ten tweede heb ik een zaadmengsel besteld van inheemse planten met de nadruk op een paar planten waarvan ik wat meer wilde zien opkomen. We hebben een selectie van plus minus 40 vaste planten repeterend uitgeplant en daarna de overige ruimte ingezaaid. Het is nu drie jaar oud en nog steeds heel mooi. Ik let op distels,zuring en paardenbloemen. Dat kost een aantal uren in het voorjaar en gedurende de zomer. Berken,wilgen en populier zaailingen komen hier en daar op maar zijn makkelijk te verwijderen. Voor het voorjaar kunnen bollen geplant worden. Ik verzamel zaad van planten waarvan ik denk dat ze misschien willen opkomen. Het is afwachten wat het de komende jaren gaat doen. In ieder geval zie ik volgend jaar geen probleem. We maaien het terug in Februari en voeren de resten af. Misschien is het aan te raden om voordat je begint een laag scherp zand op te brengen dat voorkomt het kiemen van de al in de grond aanwezige zaden zodat het nieuw ingezaaide mengsel geen last heeft van concurentie. Ik zou niet te veel grove klaversoorten in het mengsel doen. Veel Noord amerikaanse robuuste planten en grassen voor de late zomer.